Geen ander automobielmerk als Mercedes-Benz kent zo’n rijke historie maar staat ook zo centraal in de nieuwste ontwikkelingen op automobielgebied. Van Bertha Benz’ eerste automobielreis ter wereld via de legendarische Stromlinienwagen uit 1938 naar de Formule 1 techniek waar Das Haus regeert.
Karl Benz
Karl Benz werd in 1844 in Karlsruhe geboren en volgde na zijn middelbare school het Polytechnicum waar hij zijn ingenieursdiploma behaalde. Na diverse activiteiten in technische bedrijven trok Benz zich terug als technisch directeur van de Gasmotorenfabrik A.G. in Mannheim en richtte in 1883 zijn eigen firma op met de naam ‘Benz & Cie, Rheinische Gasmotorenfabrik Mannheim’.
De firma fabriceerde tweetakt gasmotoren. Vanaf 1879 was Benz al met de ontwikkeling van een viertaktmotor bezig voor het aandrijven van een voertuig. De motor voor zijn eerste ‘automobiel’ week niet veel af van de stationaire motoren uit zijn fabriek. In 1885 begon hij zijn eerste auto op te bouwen. Het chassis had veel weg van een combinatie van een rijwiel (wielen, ketting en buizenframe) en een paardenrijtuig (zitbank en opstap). 
De achterin geplaatste horizontale eencilinder viertaktmotor van 0,7 pk had een elektrische ontsteking en de aandrijving werd door drijfriemen en kettingen op de achterwielen overgebracht. Op 29 januari 1886 ontving Karl Benz het patent op zijn voertuig onder octrooinummer 36423. In dit patent werd de grondslag voor de hedendaagse auto vastgelegd.
Twee jaar later maakten echtgenote Bertha Benz en haar beide zoons een tocht van tweehonderd kilometer om Karl ervan te overtuigen dat zijn uitvinding betrouwbaar was en het vervoermiddel zeer praktisch was. In hetzelfde jaar exposeerde Benz zijn driewieler op de Motortentoonstelling van München. Weldra kwamen er veel bestellingen uit Frankrijk en later ook uit Engeland. De eerste autofabriek ter wereld met al snel vijftig man personeel leverde de eerste bestellingen uit. De auto was geboren!
Gottlieb Daimler
Gottlieb Daimler werd in 1834 in Schondorf, een dorpje onder de rook van Stuttgart, geboren. Ook Daimler volgde de opleiding aan het Polytechnicum.
Als jong ingenieur deed hij veel ervaring op bij verschillende fabrikanten in de machinebouw in binnen- en buitenland. Tenslotte werd hij door de Gasmotoren Fabrik Deutz gevraagd om als hoofdingenieur de fabricage te leiden bij de bouw van gasmotoren, die door Nikolaus Otto ontworpen waren.
Nikolaus Otto had echter nog een idee op de plank liggen, namelijk die van de viertaktmotor, die hij in 1867 ontwierp. Het principe van de mengselmotor, waarbij de brandstof en lucht met elkaar vermengd worden voordat deze tot ontbranding wordt gebracht is naar Nikolaus Otto genoemd, we spreken nog steeds van een Ottomotor. Deze motor was echter te inefficiënt om te kunnen concurreren met de stoommachines van destijds.
Daimler zag geen heil in het verder ontwikkelen van het gasmotorprincipe, maar wel in de verbrandingsmotor waarvan de ontwerpen lagen te verstoffen, en toen hij en Otto het daarover niet eens konden worden werd hij voor de keuze gesteld een fabriek in St. Petersburg te runnen of te vertrekken, waarbij hij voor het laatste koos om vervolgens samen met Wilhelm Maybach een onderneming in Cannstatt te beginnen.
Wilhelm Maybach
Bij het gasmotoren project trok Daimler de jonge technicus Wilhelm Maybach aan die hij vroeger bij een machinefabriek in Reutlingen had leren kennen. Beide heren besloten samen verder te gaan. Daimler was ervan overtuigd dat de gasmotor van Otto niet de toekomst was en ontwierp met Maybach een motor met inwendige verbranding, die geschikt zou zijn voor aandrijving van voertuigen, motoren en vaartuigen.
Op deze motor werd in 1883 octrooi aangevraagd en op 16 december van dat jaar werd aan Daimler patent verleend op zijn snellopende en lichte benzinemotor. Het motoriseren werd door Daimler en Maybach op verschillende manieren toegepast. Gottlieb Daimler construeerde de ‘Einspur‘, een tweewieler met een lichte en betrekkelijk kleine motor waarmee zijn oudste zoon Paul in 1885 de eerste geslaagde rit van drie kilometer maakte. Na deze eerste motorfiets werd de motor vervolgens ook in een boot (1885), een tram en een luchtschip (1887) geplaatst.
Aangespoord door het succes kocht Daimler in 1885 een koets bij de firma Wimpff & Sohn en sloopte de disselbomen en andere onderdelen die hij voor zijn voertuig niet nodig had. Hij monteerde de zojuist gereed gekomen ééncilinder viertaktmotor, een versnellingsbak met twee versnellingen en diverse rubber blokken om stoten en trillingen tegen te gaan. In 1886 reed de trotse constructeur met een snelheid van ongeveer 18 kilometer per uur zijn eerste triomfantelijke rit in zijn ‘automobiel’.
Zowel Daimler als Benz bleken niet van elkaars activiteiten op de hoogte te zijn totdat zij patent kregen op hun uitvindingen en hun producten op de motortentoonstelling in München exposeerden. Beiden hadden nu hun eigen fabriek en verkoopstaf om hun uitvindingen verder te ontwikkelen en succesvol aan de man te brengen. Een zeer opmerkelijk feit is dat deze twee pioniers elkaar nooit hebben ontmoet ofschoon ze slechts honderd kilometer van elkaar af woonden.
Emil Jellinek
Op 6 maart 1900 overleed Gottlieb Daimler op 65-jarige leeftijd. Inmiddels had zoon Paul goede contacten met de Oostenrijks-Hongaarse consul-generaal in Nice, Emil Jellinek, die wild enthousiast was over de Daimler-producten. Hij verkocht tientallen van deze voertuigen aan zijn rijke relaties in Frankrijk. In 1899 kwam Jellinek met een Daimler Phönix uit in een sportwagenrace in Nice onder de naam van zijn dochter, Mercedes.
Mércèdes Jellinek
Jellinek gebruikte als pseudoniem Mércèdes, de naam van zijn knappe dochter. Na tal van sportieve overwinningen bedong Jellinek, die inmiddels een kleine 40 procent van de totale autoproductie van Daimler aan de man bracht, dat alle Daimlers voortaan Mercedes (zonder de streepjes) genoemd moesten worden. In 1902 werd de merknaam officieel gedeponeerd tezamen met de driepuntige ster als handelsembleem.
Karl Benz wist in de racerij minstens zoveel belangstelling te trekken als de ‘Mercedes-wagens’ van Daimler. Naast de talrijke race-overwinningen wist Bob Burmann met de Blitzen-Benz op het strand van Daytona Beach een elf jaar durend record te vestigen met de – voor die tijd ongelofelijke – snelheid van 228,1 kilometer per uur.
[embedyt] http://www.youtube.com/watch?v=xwHqrFv7vDA[/embedyt]
Daimler-Benz AG
De beide firma’s zouden zich niet alleen maar toeleggen op de personen- en racewagens, maar ook op bedrijfswagens, autobussen en motorenbouw. Inmiddels was het voor beide fabrikanten bijzonder moeilijk geworden hun producten op een niet erg koopkrachtige markt af te zetten. Niet alleen de eerste wereldoorlog speelde daarin een grote rol, maar ook de buitenlandse concurrentie en de 84 andere autofabrikanten die Duitsland rijk was.
Het fusiejaar 1926
Die omstandigheden brachten in 1924 de directies van Daimler Motoren Gesellschaft (DMG) en Benz & Cie ertoe samen te gaan werken, op grond van de overweging dat een toekomstige fusie een versterking zou betekenen op alle fronten. Zij sloten hiertoe een “overeenkomst met wederzijdse belangen”, dat geldig zou zijn tot 2000. Hierin werden onder meer standaardisatie van productie, ontwerp, verkoop etc geregeld.
In 1926 kwam het tot een volledige fusie en werd Daimler-Benz AG geboren. Vanaf dat moment droegen de autoproducten de naam Mercedes-Benz. De driepuntige ster, het logo van Daimler, werd daarbij voorzien van de laurierkrans, het logo van Benz, zoals we deze (gerestyled) nog steeds terugzien op de automobielen van Mercedes-Benz (en in het logo van de MBCN).
[embedyt] http://www.youtube.com/watch?v=CzOU3aOm8lg[/embedyt]
Wereldberoemde Kompressorwagen
Vanaf dit historische moment brak er voor de fabrikant een eclatant verkoopsucces aan. Zelfs in de crisisjaren wist Mercedes-Benz de glorieuze S/SSK te verkopen. De roemrijke compressorwagens zouden vanaf die tijd de ster een eeuwige glans geven.
[embedyt] http://www.youtube.com/watch?v=i1xxsj3MZSs[/embedyt]
70.000 keer 170V
In 1936 startte de fabriek met de productie van een goedkopere serie met de type-aanduiding 170 V. Na vijf jaar productie bereikte men al het ongekende aantal van 70.000 verkochte eenheden in deze serie.
De goede Ster op alle wegen
Na de tweede wereldoorlog krijgt Daimler-Benz in 1946 van de geallieerden toestemming om de 170 V in een gelimiteerd aantal te produceren. Vanaf 1949 wordt de productie uitgebreid met de 170 S gevolgd door de zescilinders 220 en 300 in 1951. Het leveringsprogramma breidde zich snel uit.
[embedyt] http://www.youtube.com/watch?v=6wlCFqFj2uI[/embedyt]
Opzien baarden de Ponton A-type 180 in 1953, de bloedsnelle 300 SL ‘Vleugeldeur’ met inspuitmotor in 1954 en de dames-vriendelijke roadster 190 SL in 1955. In de jaren die hierop volgden zou Mercedes-Benz de schijnwerpers van de wereldpers op zich gericht weten te houden door de introductie van de eerste auto met een veiligheidscarrosserie (220 S 1959), het ABS en de eerste generatie airbags (1970).
Vanaf de eerste dag van het ontwerpen van auto’s deden vele nieuwe technologieën hun intrede. Daimler en Benz en later Mercedes-Benz leverden telkens een belangrijke bijdrage in verdere ontwikkeling van de auto- en motorindustrie. De roemrijke historie van dit merk draagt bij aan een toekomst, waarin het zonder enige twijfel een belangrijke rol zal blijven spelen in de mobiliteit van de mens.